Sau nhiều lần trì hoãn lương cơ sở năm 2023 sẽ chạm mốc 1,8 triệu đồng/tháng vào ngày 1/72023. Đây là tin vui cho tất cả người lao động trước những biến động tăng không ngừng của giá cả thị trường.
Cách tính mức lương, phụ cấp và hoạt động phí
1- Đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động quy định tại 1, 2, 3, 4, 5, 8 và 9 nêu trên:
Căn cứ vào hệ số lương và phụ cấp hiện hưởng quy định tại các văn bản của cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Nhà nước về chế độ tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang, mức lương cơ sở quy định tại Nghị định số 24/2023/NĐ-CP ngày 14/5/2023 của Chính phủ quy định mức lương cơ sở đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang để tính mức lương, mức phụ cấp và mức tiền của hệ số chênh lệch bảo lưu (nếu có) như sau:
a) Công thức tính mức lương: Mức lương thực hiện từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 = Mức lương cơ sở 1.800.000 đồng/tháng x Hệ số lương hiện hưởng.
- Đối với các khoản phụ cấp tính theo mức lương cơ sở: Mức phụ cấp thực hiện từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 = Mức lương cơ sở 1.800.000 đồng/tháng x Hệ số phụ cấp hiện hưởng.
- Đối với các khoản phụ cấp tính theo % mức lương hiện hưởng cộng phụ cấp chức vụ lãnh đạo và phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có): Mức phụ cấp thực hiện từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 = Mức lương thực hiện từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 + Mức phụ cấp chức vụ lãnh đạo thực hiện từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 (nếu có) + Mức phụ cấp thâm niên vượt khung thực hiện từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 (nếu có) x Tỷ lệ % phụ cấp được hưởng theo quy định.
- Đối với các khoản phụ cấp quy định bằng mức tiền cụ thể thì giữ nguyên theo quy định hiện hành.
c) Công thức tính mức tiền của hệ số chênh lệch bảo lưu (nếu có): Mức tiền của hệ số chênh lệch bảo lưu thực hiện từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 = Mức lương cơ sở 1.800.000 đồng/tháng x Hệ số chênh lệch bảo lưu hiện hưởng (nếu có).
2- Đối với đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp quy định tại (6) nêu trên:
Căn cứ vào hệ số hoạt động phí đối với các đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp theo quy định của pháp luật hiện hành để tính mức hoạt động phí theo công thức sau:
Mức hoạt động phí thực hiện từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 = Mức lương cơ sở 1.800.000 đồng/tháng x Hệ số hoạt động phí theo quy định.
3- Đối với những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố quy định tại (5) nêu trên:
Từ ngày 01/7/2023, quỹ phụ cấp được ngân sách nhà nước khoán đối với mỗi cấp xã, mỗi thôn, tổ dân phố quy định tại Khoản 5 và Khoản 6 Điều 2 Nghị định số 34/2019/NĐ-CP ngày 24/4/2019 của Chính phủ được tính theo mức lương cơ sở 1.800.000 đồng/tháng. Việc quy định cụ thể mức phụ cấp đối với các đối tượng này thực hiện theo quy định tại Khoản 5 và Khoản 6 Điều 2 Nghị định số 34/2019/NĐ-CP ngày 24/4/2019 của Chính phủ.
Từ ngày 01/8/2023, quỹ phụ cấp được ngân sách nhà nước khoán đối với mỗi cấp xã, mỗi thôn, tổ dân phố quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 34 Nghị định số 33/2023/NĐ-CP ngày 10/6/2023 của Chính phủ được tính theo mức lương cơ sở 1.800.000 đồng/tháng. Việc quy định cụ thể mức phụ cấp đối với các đối tượng này thực hiện theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 34 Nghị định số 33/2023/NĐ-CP ngày 10/6/2023 của Chính phủ.
4- Đối với người làm việc trong tổ chức cơ yếu quy định tại (7) nêu trên:
Người làm việc trong tổ chức cơ yếu thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Bộ Công an.
Người làm việc trong tổ chức cơ yếu trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (không thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an), thực hiện tính mức lương, mức phụ cấp và mức tiền của hệ số chênh lệch bảo lưu (nếu có) theo cách tính quy định tại Khoản 1 nêu trên.
Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2023.
Bảng cập nhật mức lương cơ sở qua các năm
Như vậy, có thể thấy năm 2023 mức lương cơ sở chạm mốc 1,8 triệu đồng/tháng - tăng 310.000 đồng/tháng (trước đó là 1,49 triệu đồng/tháng). Đây sẽ là mức tăng cao nhất trong vòng 10 năm qua tính từ năm 2004. Dưới đây là bảng tra cứu để bạn đọc thấy rõ mức tăng lương cơ sở qua từng năm.
Bảng 1: Mức lương cơ sở qua các năm
Từ 01/10/2004 - hết 30/9/2005
Từ 01/10/2005 - hết 30/9/2006
Từ 01/10/2006 - hết 31/12/2007
Nhìn vào Bảng 1 có thấy mức tăng lương cơ sở trước đó ở mức cao nhất là 110.000 đồng/tháng (vào năm 2009). Tuy nhiên, mức tăng lương cơ sở năm 2023 nếu được thực thi là 310.000 đồng/tháng tăng cao gần gấp 3 lần.
Sau nhiều khó khăn thì mức lương cơ sở năm 2023 được tăng xứng đáng với sự mong đợi của người lao động. Với mức tăng này sẽ đáp ứng tốt hơn nhu cầu chi trả sinh hoạt phí cho người lao động.
Thời điểm tăng lương cơ sở năm 2023
Hệ lụy từ dịch bệnh Covid19 dẫn đến 03 năm liên tiếp không thể điều chỉnh tăng lương cơ sở. Trên thực tế mức lương cơ sở 1,49 triệu đồng/tháng đã được áp dụng từ ngày 01/07/2019 theo Nghị định 38/2019/NĐ-CP. Mức lương cơ sở này được áp dụng cho đến nay và tiếp tục được áp dụng đến hết ngày 30/6/2023.
Năm 2020 và năm 2021 đã có đề xuất tăng mức lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng/tháng nhưng không thực hiện được. Chính phủ đề xuất việc tạm hoãn việc tăng lương cơ sở do cân đối ngân sách nhà nước còn nhiều khó khăn cần ưu tiên cho việc phòng chống bệnh dịch.
Khi nền kinh tế sau đại dịch Covid19 đang dần phục hồi và ổn định trở lại thì việc tính toán tăng mức lương cơ sở trở thành mối quan tâm hàng đầu. Đã có nhiều đề xuất tăng lương cơ sở từ ngày 1/1/2023 tuy nhiên không được thông qua.
Phân tích và lý giải cho thời điểm tăng lương là 01/7/2023 thay vì từ 01/01/2023, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật đã giải trình như sau:
“Thời điểm 01/01/2023 là thời điểm đầu năm, gần với Tết Dương lịch 2023 và Tết Âm lịch. Đây là thời điểm nhạy cảm bởi nhu cầu mua sắm và sử dụng hàng hoá, dịch vụ của người dân, doanh nghiệp tăng mạnh, tạo sức ép lên điều hành giá và tâm lý tăng lương kèm với tăng giá sẽ ảnh hưởng đến đời sống của người dân.”
Sau nhiều lần họp và thảo luận ngày 11/11/2022, Quốc hội thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023. Theo đó, áp dụng tăng mức lương cơ sở từ ngày 01/07/2023 từ mức 1,49 triệu đồng/ tháng lên mức 1,8 triệu đồng/tháng tương ứng mức lương cơ sở mới sẽ tăng thêm 20,8%.
Lương của cán bộ, công chức, viên chức nhà nước tăng
Người lao động được nhận lương theo một trong hai chế độ là chế độ tiền lương là chế độ do Nhà nước quy định hoặc chế độ trả lương do doanh nghiệp quy định. Chế độ lương do Nhà nước quy định sẽ được tính dựa trên mức lương cơ sở. Do đó người lao động được trả lương theo hình thức này khi lương cơ sở thay đổi thì mức lương cũng thay đổi.
Lương giáo viên, công chức viên chức sẽ tăng khi lương cơ sở 2023 tăng
Cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang là những đối tượng thuộc chế độ lương do Nhà nước quy định. Mặt khác, theo quy định tại Điều 3, Nghị định 38/NĐ-CP thì mức lương cơ sở dùng làm căn cứ tính mức lương trong các bảng lương, mức phụ cấp và thực hiện các chế độ khác theo quy định của pháp luật. Lương = Hệ số lương x Mức lương cơ sở
Hệ số lương: được áp dụng theo các bảng phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 204/2004/NĐ-CP theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ và áp dụng với từng đối tượng cụ thể khác nhau.
Mức lương cơ sở: được Chính phủ trình Quốc hội xem xét điều chỉnh phù hợp khả năng ngân sách nhà nước, chỉ số giá tiêu dùng và tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Theo đó, khi thực hiện tăng mức lương cơ sở các yếu tố khác không đổi thì mức lương được hưởng của cán bộ, công chức, viên chức lực lượng vũ trang sẽ cao hơn.
Đối với người lao động được trả lương theo chế độ doanh nghiệp quy định, mức lương cơ sở tăng sẽ không đến mức lương được nhận. Tuy nhiên, lương cơ sở tăng sẽ có nhiều khoản trợ cấp bảo hiểm xã hội tăng.
